West-Azië en de Griekse wereld

De archeologische collectie uit West-Azië bestaat onder meer uit aardewerken en bronzen objecten uit het huidige Iran, Mesopotamische rolzegels, kleitabletten, Anatolisch aardewerk (o.a. uit Troje) en archeologische vondsten van de opgravingen in Selenkahiye en Mureybit in het huidige Syrië onder leiding van prof. Maurits van Loon van de Universiteit van Amsterdam. Dit verzamelgebied is flink uitgebreid vanaf de jaren ’60 van de vorige eeuw en bestaat voornamelijk uit schenkingen van particulieren en verzamelaars en een enkele aankoop op de kunstmarkt.

De collectie objecten uit West-Azië bestrijkt een enorm gebied dat loopt van modern Iran en Irak tot aan Israël en van Jemen tot aan Turkije. Ook het tijdsbestek waarin deze objecten zijn gemaakt en gebruikt is zeer omvangrijk: van ca. 8000 v. chr. tot ca. 600 n. chr. Cultuurhistorisch vallen vele culturen, die over een zeer lange periode in dit gebied bestaan hebben -maar niet allemaal vertegenwoordigd worden in de collectie van het Allard Pierson, onder deze aanduiding.

De archeologische collectie van de Griekse wereld loopt chronologisch van ca. 3000 v. Chr. tot het begin van de jaartelling. De voorwerpen zijn niet alleen uit alle delen van het huidige Griekenland afkomstig, maar ook uit andere delen van de Griekse wereld in de oudheid, zoals het huidige Zuid-Italië en Sicilië en de westkust van Turkije.

Binnen de Griekse collectie ligt het zwaartepunt sinds de oprichting van het museum in 1934 op de volgende materiaalcategorieën: (figuratief) gedecoreerd aardewerken voorwerpen, (mens-)figurines, marmeren voorwerpen, sculptuur, sieraden, wapens en munten. De collectie reflecteert de onderzoektradities aan de Universiteit van Amsterdam, met name het onderzoek naar zwart- en roodfigurig Attisch aardewerk. Alle materiaalcategorieën geven een goed beeld van de ontwikkeling van stijl en techniek van de makers over de eeuwen heen.

West-Azië

• Snavelkan van zwart gepolijst aardewerk.
  Inv. 09176, aardewerk, Amlasj ( Iran), 1350-1000 v. Chr.
• Kleitablet met envelop, met tekst in spijkerschrift over de levering van gerst.
  Inv. 06430, aardewerk, Lagasj (Iran), ca. 2050 v. Chr.
• Oudbabylonisch rolzegel met afbeelding van Gilgamesh en Engidu, strijdend met leeuw en stier.
  Inv. 03215, lapis lazuli, Nupar (Irak), Akkadisch , 2350-2150  v.Chr.
• Gestileerd beeldje van moeder en kind, een zogenaamd ‘oog-idool’
  Inv. 15.727, albast, Syrië, 3650-3550 v. Chr.

De Griekse wereld

• Zwangere vrouwfiguur van de Cycladen-eilanden (Griekenland), een zogenaamde ‘Cycladen-idool’.
  Inv. 01872, marmer, Griekenland, Dokathismata groep, 2700-2400 v. Chr.
• Myceens mengvat (krater) met militaire parade.
  Inv. 01856, aardewerk, Griekenland, 1300-1250 v. Chr.
• Klein beeldje van een paard als geschenk voor de goden.
  Inv. 01344, brons, Griekenland, 750-725 v. Chr.
• Een kouros; een votiefbeeld van een jongeman
  Inv. 13.116, kalksteen, Griekenland, 600-550 v. Chr.
• Panatheneïsche prijsamfoor.
  Inv. 01897, aardewerk, Euphiletos Schilder, Griekenland, 510-500 v. Chr.
• Twee meisjes spelen het Ephedrismosspel waarbij de een de ander op de rug draagt.
  Inv. 01891, aardewerk, Korinthe (Griekenland), ca. 300 v. Chr. 
• Fragment van een kelkkrater met een bronzen cultusbeeld van Apollo in de tempel.
  Inv. 02579, aardewerk, Schilder van de geboorte van Dionysos, Tarente (Italië), 400-390 v. Chr.

Alle objecten uit de archeologische collectie van de Griekse wereld zijn te vinden via de online Catalogus. Een deel van de objecten is te vinden via de Beeldbank.

In de handbibliotheek van de onderzoekzaal staan tijdschriften, naslagwerken, bibliografieën en gedrukte catalogi over de archeologie van West-Azië en de Griekse wereld en de objecten in de collectie.

• Laurien de Gelder
  Conservator archeologische collecties van West-Azië en de Griekse Wereld
  Stuur een e-mail: l.i.degelder@uva.nl