De Allard Pierson Artis Bibliotheek behelst een groot deel van de natuurhistorische collectie van het Allard Pierson. Het voormalige boekenbezit van het genootschap Natura Artis Magistra vormt het hart van de collectie die inmiddels meer dan 100.000 items omvat van de 16e tot en met de 20e eeuw. De voormalige verzamelingen van de Amsterdamse Hortus Botanicus maken ook deel uit van het rijke natuurhistorische collectie van de Universiteit van Amsterdam. Het verzamelgebied beslaat daarmee alle terreinen van de natuurlijke historie: zoölogie, botanie, geologie en paleontologie. Inmiddels zijn daar moderne onderwerpen als ecologie en natuurbescherming aan toegevoegd.
In de Artis Bibliotheek bevinden zich oude en zeldzame gedrukte werken, handschriften, aquarellen, tekeningen en prenten die de hele geschiedenis van de natuurlijke historie beslaan. De natuurhistorische collecties omvatten topstukken zoals de Gessner-Platter albums met aquarellen van dieren, die bedoeld waren als voorbeeld voor de werken van Conrad Gessner (1516-1565); de met de hand ingekleurde boeken van Maria Sibylla Merian (1647-1717) over de metamorfose van de rups naar vlinder; de Moninckx-atlas met 425 aquarellen van planten uit de Amsterdamse hortus gemaakt tussen 1687 en 1750; de vogelboeken van John Gould (1804-1881); brieven van Charles Darwin (1809-1882) en een collectie met zo’n 60.000 afbeeldingen van dieren gemaakt tussen 1500 en 1900: de Iconographia Zoologica.
Suggesties voor onderzoek
• de rol van natuurhistorische bronnen in het licht van de huidige klimaatproblematiek;
• het aandeel van vrouwelijke onderzoekers, kunstenaars en prentmakers in natuurhistorische publicaties;
• uitgestorven of bedreigde planten en dieren binnen de collectie van de Artis Bibliotheek;
• de samenstelling van de Iconographia Zoologica;
• de relatie tussen tekst en afbeelding in natuurhistorische publicaties;
• of andere onderwerpen op het gebied van natuurlijke historie.
Zoeken in de collectie
De collecties van het Allard Pierson zijn via verschillende databases en online catalogi ontsloten en doorzoekbaar. De boekencollectie van de Artis Bibiliotheek is geheel gecatalogiseerd en te vinden in de online catalogus van de UvA. Wanneer je zoekt naar een boek, kun je in de filterbalk bij ‘Library’ kiezen voor ‘Artis Bibliotheek’, om uitsluitend titels te krijgen die zich fysiek in de Artis Bibliotheek bevinden. Een deel van de natuurhistorische werken, zoals het voormalig boekenbezit van de Amsterdamse Hortus Botanicus, liggen bij het Allard Pierson en zijn ook in die catalogus te vinden. Een aantal topstukken zijn gedigitaliseerd in de beeldbank van het Allard Pierson. De Iconographia Zoologica is in zijn geheel ontsloten op Wikimedia Commons. De archieven van het Allard Pierson en dus ook de Artis Bibliotheek zijn te vinden in ArchivesSpace.
Vragen
Vragen over de collectie van de Artis bibliotheek kunnen worden gesteld aan Myriam van der Hoek (m.vanderhoek@uva.nl) van het Allard Pierson. Anna de Wilde (a.e.dewilde@uva.nl), coördinator van het fellowshipprogramma, beantwoordt vragen over de procedure.
N.B. De Artis Bibliotheek is twee dagen per week geopend. Op de derde dag zal onderzoek moeten plaatsvinden in de onderzoekzaal van het Allard Pierson.
Voorwaarden
Lees hier meer over de voorwaarden en het aanmeldproces.