Twee doopsgezinde heren, Abraham Palingh (1588-1682) en Anthonie van Dalen (1638-1708), publiceerden allebei in de tweede helft van de zeventiende eeuw boeken waarin zij het bijgeloof van toentertijd bestrijden. Zij verzetten zich tegen de heksenjacht, het bestaan van bezweringen en het ‘bezeten zijn’ door duivels. Zij veroordelen beiden het bijgeloof ten zeerste en roepen op tot het gebruiken van rationele gedachten.
Hoe zien wij de doopsgezinde achtergrond van de heren terug in hun stance tegenover bijgeloof? En hoe verhouden hun werken zich tegenover het bekendste werk over bijgeloof in hun tijd, namelijk De Betooverde Weereld (1691) van Balthasar Bekker? Tijdens deze workshop worden de originele drukken van deze boeken geanalyseerd en naast elkaar gehouden om tot de kern van de bestrijding van het bijgeloof te komen in vroegmodern Nederland.
Lara Offermans is promovendus aan het Huygens Instituut en de Universiteit Leiden. In haar onderzoek, getiteld Het Menniste Haarlem, doet zij onderzoek naar de doopsgezinde gemeenschap in Haarlem tussen 1550 en 1800. Het doel is om deze gemeenschap letterlijk en figuurlijk in kaart te kunnen brengen, door middel van prosopografische netwerkanalyses en uitgebreid archiefonderzoek. Door dit netwerk te reconstrueren, probeert Offermans te achterhalen hoe de doopsgezinde gemeenschap kon uitgroeien van een gemarginaliseerde groep tot voorloper in het verlichte gedachtengoed, met vooruitstrevende ideeën en praktijken op het gebied van Bijbelkritiek, wetenschap, en kunst- en boekproductie.
